“Altınlamak” anlamına gelen tezhip, kitap sanatlarının ve İstanbul Sanatları Çarşısında icrâ edilen Türk-İslâm sanatlarının önemli dallarından birisidir.

Altın ve çeşitli boyar maddeler kullanılarak yapılan tezhip sanatı, karakterize edilmiş hayvansal ve bitkisel motifler, bulutlar gibi süsleme öğelerinin belirli kurallar dâhilinde kompozisyonlar oluşturmasıyla icra edilir. Bu sanat ilk olarak yazma eserlerde, bunun yanında hat levhalarının süslenmesinde ya da müstakil sanat eserlerinde karşımıza çıkar.

Tezhip sanatının Anadolu Selçuklularından başlayarak Osmanlılara kadar uzanan kadim bir mazisi vardır. En erken tarihli örneklerinden biri günümüzde Topkapı Sarayı Kütüphanesi’nde bulunan 1131 tarihli bir Kur’an-ı Kerim sayfasıdır. Sanat en parlak devrini Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşamıştır. Bu dönemde Şah Kulu ve Kara Memi eserleriyle süsleme sanatlarına büyük etki edecek ekoller yaratmışlardır.

18. yüzyılda Batı sanatı Türk süsleme sanatlarını etkilemiş ve tezhipte Rokoko üslubu olarak bilinen aşırı süslü bir anlayış ağırlık kazanmıştır. Bu dönemde klasik formlar yerini buket, vazo ya da sepet içinde resmedilen iri çiçek motiflerine bırakmış ve bu üslup 19. yüzyılın sonuna kadar devam etmiştir.

19. yüzyılın sonu, matbaanın gelişimiyle tezhip sanatını arka plana taşıyan bir dönem olarak kabul edilmektedir. Seri kitap basımları nedeniyle el yazması işlere olan talepler giderek azalmış ve tezhip sanatına ihtiyaç duyulmamaya başlanmıştır.

Hat sanatıyla neredeyse ayrılmaz bir bütün olan tezhip sanatı, bir Turing işletmesi olan İstanbul Sanatları Çarşısı’nda birbirinden değerli sanatkârlar tarafından yaşatılmaktadır.

Tezhip sanatı eserlerini ayrıntılı incelemek için mağazamızı ziyaret edebilirsiniz.