Kumaş Boyama
Kumaşı çeşitli tekniklerle renklendirmenin ya da üzerinde çeşitli desenler oluşturmanın yüzyıllar öncesinden gelen bir gelenek olduğu bilinmektedir. Kumaşların renklendirilmesi işlemi ilk çağda Anadolu ve Mısır uygarlıklarında kullanılmaya başlanmış; Batı Avrupa ülkelerindeki kullanımı ise orta çağda başlamıştır.
Kumaşları renklendirmek içinse farklı maddeler kullanılmıştır. Örneğin çeşitli meyve ve böceklerden elde edilen doğal boyalar; kurşun, çinko, krom, kobalt ve boryum gibi bileşiklerden elde edilen madensel boyalar ve kimyasal maddelerin bileşimiyle elde edilen sentetik boyalar; ilk çağlardan itibaren kumaş boyamada kullanılan boyalar olmuştur. Sentetik boyaları diğer boyalardan ayıran en önemli özelliği ise; renk bakımından zengin olmasının yanında kaliteli ve kolay uygulanabilir olmasıdır. Günümüzde kumaş boyama sanatında hangi boyaların kullanıldığına bakıldığında; kullanılan diğer malzemelere ek olarak, bu sanatın çay, soğan kabuğu, saman, ayva yaprağı, ceviz yaprağı, ıhlamur çiçeği, çam kabuğu gibi yine doğal malzemelerle devam ettirildiği görülür. Doğal malzemeler dışında, kimyasal maddelerden elde edilen sentetik boyaların kullanılmasında ise sanayi ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler etkili olmuştur. Kumaş sanayinin gelişimiyle kumaştan çıkmayan boyaların üretimine başlanmış; bu durum ise eskiden kullanılan malzemelerin temininde ve bu malzemelerin kumaşlara uygulanmasında bazı güçlükler doğurmuş; dolayısıyla bu alana gösterilen ilgi zamanla azalmıştır. Değişim sadece kullanılan boya türünde değil; aynı zamanda 18. yüzyıla kadar kumaş boyamada kullanılan tekniklere gösterilen değerde de yaşanmıştır.
Günümüzdeki kumaş boyama sanatı bu gelişmelere paralel olarak sentetik boyaların ve fırçanın kullanıldığı bir sanata dönüşmüştür. Kullanılan malzemelerin özü ne kadar değişse de kullanılan motifler ve desenler özgünlüklerini korumaya devam etmektedir.
Bir Turing işletmesi olan İstanbul Sanatları Çarşısı da Türk - İslâm El Sanatlarının yaşatıldığı yerlerden biri olarak kumaş boyama sanatının günümüzdeki en güzel icralarına ev sahipliği yapmaktadır. Kumaş boyama sanatının usta isimlerini bünyesinde barındıran çarşıda sadece eserleri değil, bu kıymetli sanatı yaşatan emektar sanatkârları da eserlerini icrâ ederken görebilmek mümkündür. Ayrıca eserlere sitemizde bulunan mağaza kısmından ya da anlaşmalı olduğumuz e-ticaret sitelerinden de ulaşabilirsiniz.
Sanatçılarımızın yapmış olduğu eserlerden örnekler;
İstanbul Sanatları Çarşısı’nda Kumaş Boyama sanatını icra eden sanatçılarımız;
Sevil Apaydın
1942 yılında Malatya’da doğan Sevil Alpaydın, Malatya Kız Enstitüsü’nden mezun olmuştur. Kumaş boyama ve süsleme sanatını kendi çabalarıyla öğrenen Alpaydın, ipek kumaş ve keten üzerine minyatür, portre ve desen çalışmaları yapmaktadır.
1990’lı yıllardan bu yana sanatını icra eden Sevil Hanım, yurt içi ve yurt dışında birçok sergiye katılmıştır. Sanatı için; “Geçmişi ve geleceği birleştirdiğine inanıyorum.” diyen Sevil Alpaydın; günümüzde de İstanbul Sanatları Çarşısı’nda çalışmalarını sürdürmektedir.