Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu

Cedid Mehmed Efendi Madrasa

Bazaar Of Istanbul Arts, plays an important role in spreading our ancient arts.

Istanbul Sanatları Çarşısı is located within Cedid Mehmed Efendi Madrasa adjacent to Yeşil Ev Hotel at Sultanahmet Square. In our country, back in eighties when our traditional arts unutulmaya yüz tuttuğu, mimari mirasımızın da kaderine terk edildiği seksenli yıllarda, kurulduğu 1923’ten beri birçok ilke imza atan Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, yine bir ilki gerçekleştirmiştir. TTOK tarafından yapılan Yeşil Ev’in restorasyonu sırasında, metruk durumda olan Cedid Mehmed Efendi Medresesi 1987 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğünden kiralanarak restore edilmiş ve klasik üslûpta medrese özelliği bozulmadan gelenekli el sanatlarının tanıtıldığı bir çarşıya dönüştürülmüştür. Her odasında farklı bir sanatın icrâ edildiği İstanbul sanatlarımızın son temsilcileri diyebileceğimiz ustaları da bir araya getiren çarşı, bölgenin kültür ve sanat merkezi olarak ziyaretçilere açılmış olup milli kültürümüzün ve turizmin hizmetine sunulmuştur.

Medresenin bânisi, biri 1695, diğeri 1703 olmak üzere iki defa şeyhülislamlık yapan Ladikî el-Hac Mehmed Efendi’dir. Mehmed Efendi, taşradaki muhtelif görevlerden sonra çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. Sesi güzel olduğu için IV. Mehmed tarafından 1670’te üçüncü imam olarak atandı. Üst düzey medreselerde de müderrislik görevini devam ettirdi. 1675’te padişahın ikinci imamlığına yükseldi. 1681’de İstanbul kadısı, 1684’te Anadolu kazaskeri, 1688’de Rumeli kazaskeri oldu. Bir dönem Rumeli kazaskerliği görevinden alınsa da 1695’te tekrar aynı göreve tayin edildi. 20 Mart 1695’te ise şeyhülislam oldu. Ancak II. Mustafa kendi hocası olan Feyzullah Efendi’yi bu makama getirmek istediğinden 2 ay 6 gün sonra azledildi. II. Mustafa’nın tahttan indirildiği Edirne Vakası’nda yeniçeriler tarafından 25 Temmuz 1703’te şeyhülislamlığa aday gösterildi. Kaynaklarda II. Mustafa’nın tahttan indirilmesi için hazırlanan fetvanın Mehmed Efendi tarafından yazıldığı ifade edilmektedir. Şeyhülislamlığı yeni padişah III. Ahmed tarafından tasdik edildi. 5 ay şeyhülislamlık yaptıktan sonra 25 Ocak 1704’te III. Ahmed tarafından azledilerek Bursa’ya gönderildi.

Çarşının Tarihçesi
Çarşının Tarihçesi

Mehmed Efendi, 10 Ekim 1705 tarihli vakfiyesinde sahip olduğu pek çok kitabı, günümüzde Kabasakal Caddesi’ndeki arazisinde yaptırdığı 12 oda, 1 dershane ve tuvaleti olan medreseyi, 11 adet müteehhil odasını (evli olanların kaldığı yerler), medrese bitişiğindeki 3 dükkânı, medresede bulunan 2 çeşmeye getirilmek üzere su vakfetmiştir. Bursa’da ilimle uğraşan Ladikî Mehmed Efendi, Eylül 1728’de burada vefat etti.

Vakfı kendi soyundan gelenler tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde idare edilmesi şartını koydurdu. Vakıf, Mehmed Efendi’nin ölümünden 1895’e kadar soyundan gelenler tarafından idare edildi. 1840’larda mütevelli olarak atanan Âişe Sıdıka Hanım’dan 1885’ten beri haber alınamıyordu. 1895’te kaymakam sıfatıyla vakfın idaresi medreseden icazeti olan Niğdeli Hasan Fehmi’ye geçti.

Kayıtlardan tedrîsat-ı tâliyye (ortaöğretim) kurumu statüsünde olduğu anlaşılan medrese 16 Mart 1924 tarihinde Tevhid-i Tedrîsat Kanunu ile kapatılmış ve böylece medresenin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü idaresine geçmiştir.

After remaining unoccupied for many years, rooms of Cedid Mehmed Efendi Madrasa were leased out by Directorate-General of Foundations. The structure that turned into a ruin serving as a place to stay for the homeless over the years was restored by Touring, and it was turned into a bazaar where our traditional arts, which were then about to fall into oblivion, are performed and gifted to Istanbul.

İstanbul Sanatları Çarşısı bünyesinde hat, tezhîp, ebrû, çini, kat’ı, kumaş boyama, kitre bebek, porselen boyama ve el işlemeleri sanatkârları hâlihazırda eserler üretmektedir. Her biri kendi alanında yetkin olan bu sanatkârlar Turing’in kendilerine tahsîs ettiği hücrelerde sanatlarını icrâ ederek ortaya çıkan birbirinden kıymetli ürünleri sanatseverlerin beğenisine sunmaktadırlar.

Located at one of the most central places of Istanbul, Istanbul Sanatları Çarşısı plays a crucial role for introduction and popularization of our ancient handicrafts all around the world. Touring does its share painstakingly in terms of passing such handicrafts on to future in the most accurate way, which carry our cultural codes.

Sanatkârlarımız tarafından üretilen eserler medresenin ön cephesinde yer alan, içten birbirine bağlı, iki dükkânda satışa sunulmaktadır. Sanatseverlerin çarşımızı gezdikten sonra dinlenebilmeleri ve şehrin kaotik atmosferinden sıyrılıp huzurlu vakit geçirebilmeleri için İstanbul Kahvehanesi, yine ön cephede bulunan iki dükkânda ve medresenin iç avlusunda hizmet vermektedir. Turing tarafından basılan kültür kitapları ise İstanbul Kitapçısı'ndan temin edilebilir. Medresenin dershane bölümünde ise Turing Kütüphanesi’nin seçkin eserleri yer almaktadır.

Cedid Mehmet Efendi Madrasa has a plan with a courtyard made of face stone. One can walk to the madrasa among shops lined up along Kabasakal Avenue and it is possible to step into the courtyard through a passage with cradle vault, after passing through a simple entrance with marble post. Such courtyard has a rectangular plan. Inside the courtyard a grave whose owner is unknown, a well and water reservoir. The courtyard is surrounded by a portico with a pointed arch carried by nine columns on three sides. Thin and marble columns at porticos are connected to one antoher with pointed arches. 12 madrasa cells with lead dome lie behind such porticos. Such madrasa rooms have a square plan, and they open into the courtyard with one door and one window. Cedid Mehmed Efendi Madrasa has a classroom with a square plan larger than cells, at a point of the madrasa coinciding with the corner of Kabasakal Avenue.

Çarşının Tarihçesi

Madrasa Before Restoration

Cedid Mehmet Efendi Medresesi
Cedid Mehmet Efendi Medresesi
Cedid Mehmet Efendi Medresesi
Cedid Mehmet Efendi Medresesi
Cedid Mehmet Efendi Medresesi
Cedid Mehmet Efendi Medresesi
Cedid Mehmet Efendi Medresesi
Cedid Mehmet Efendi Medresesi
©2022 - Istanbul Handicrafts Center - All rights reserved
Tukan Ajans
usergift